KURBAN BAYRAMINDA SAĞLIKLI BESLENME
Kurban bayramının yılda bir defa olmasından dolayı et tüketimi ile bunun yanı sıra tatlı tüketimi de artmaktadır.Ancak özellikle bu dönemde kronik hastalıklara sahip ve yüksek risk grubunda bulunan bireyler (çocuklar ve yaşlılar) dikkatli olmalıdır. Bayram boyunca kırmızı et tüketiminin miktarı ve sıklığı artmaktadır bu nedenle kalp-damar hastaları, diyabet hastaları, hipertansiyon hastaları ve böbrek hastaları risk altındadır.
Yağlı etlerin doymuş yağ ve kolesterol içeriği daha yüksek olduğu için; kalp-damar hastalığı, diyabet (şeker) ve yüksek tansiyonu olan kişiler, Kurban Bayramı'nda yağsız veya az yağlı etleri tercih etmeli ve aşırıya kaçmamalıdır.
Alınması gereken önlemlerin herkes için geçerli olduğu unutulmayıp kurban bayramında da; sağlıklı beslenmenin temel prensiplerine, yiyecek seçimine, porsiyon kontrolüne ve besin gruplarının dengeli dağılımına her zaman özen gösterilmelidir.
KURBAN BAYRAMINI SAĞLIKLI VE KEYİFLİ GEÇİRMENİN İPUÇLARI
1-ETİ PİŞİRİRKEN AYRICA YAĞ EKLEMEYELİM
Bayramda tükettiğimiz et miktarı kadar eti pişirme yöntemimiz de çok önemli. Et zaten doğasında yağ barındıran bir gıda. Etin yağlı kısımları yüksek miktarda doymuş yağ ve kolesterol içerdiğinden sağlıklı kişilerde bile kalp-damar hastalıklarına zemin hazırlayabiliyor. Her ne kadar yağlarından ayrıştırılmış olsa bile etin yaklaşık yüzde 20'si yağdan oluştuğundan, pişirirken bir de ayrıca yağ eklemek kan yağlarının yükselmesine neden olabiliyor. Bu nedenle eti pişirirken kızartma yöntemini kullanmak yerine haşlama-ızgara gibi yağ eklemeyeceğiniz yöntemleri tercih etmenizde fayda var.
2- MANGALDA KURALLARA UYMAMAK
Kurban Bayramı'nda etin bir kısmını mangal yapmak üzere ayıracaksanız, mutlaka yağlarından arındırın, yağsız eti tercih edin. Aksi halde yağın ateşe damlaması ve sonrasında buharlaşarak ete ulaşması kanserojen bileşenlerin oluşum riskini artırıyor. Ayrıca etin mangal ateşine 15 cm'den daha yakın mesafede olması ve uzun süre mangalda kalması da kanserojen madde oluşumuna davetiye çıkarıyor. Mangal keyfinizin sağlığınıza zarar vermemesi için kurallara özen göstermenizde fayda var.
3-SEBZE VE MEYVE TÜKETİMİNİ UNUTMAYALIM
Yapılan çalışmalar; et ağırlıklı ve posadan fakir beslenmenin kolon kanseri riskini artırdığını ortaya koyuyor. Bayramda et tüketimi arttığı için sebze meyve tüketimi azalabiliyor. Bu nedenle bayramda etleri sebze ile pişirmeye, etin yanında taze yeşilliklerden oluşan bol salata tüketmeye dikkat edin. Ayrıca sebzeler ete göre daha posalı ve tok tutucu özelliğe sahip olduğundan, bol sebze tüketerek doygunluğu sebzelerden sağlayabilir, et tüketimini bu şekilde azaltabilirsiniz.
4-BAYRAMDA 5 ÖĞÜN BESLENİN
Bayram boyunca genellikle yapılan en büyük hata, gün içinde öğün sıklığına dikkat etmemek oluyor. Buna bağlı olarak da akşam yemek saatinde gecikiliyor ve yemek porsiyonları artırılıyor. Bu nedenle bayramlarda bile günde 4 -5 öğün olacak şekilde bir beslenme planı uygulanmalı. Fazla miktarda ve geç saatlerde yemek yemekten kaçınılmalı.
5-TATLILAR TADIMLIK, ÇİKOLATA YERİNE KURU MEYVE
Tatlı söz konusu olduğunda pek çok kişi 'nasılsa bayram' diyerek diyeti rafa kaldırıyor, ikramları geri çevirmiyor. Oysa özellikle de baklava başta olmak üzere şerbetli ve hamurlu tatlılarda ölçüyü kaçırmak sağlığa zararlı olduğu kadar, fazla kilo olarak da karşınıza çıkabilir. Şerbetli ve hamurlu tatlılar yerine sütlaç, meyveli muhallebi gibi sütlü tatlıları tercih edebilir, misafirleriniz için hazırlayabilirsiniz. Çikolataya ve şekere alternatif olarak; vitamin ve mineralden zengin ve posa içeriği yüksek olan kuru meyveler, ceviz, fındık gibi kuruyemişler tercih edilebilir
6-BAYRAMDA KİLO ALMAYIN
Bayramda şekerli, hamurlu ve yağlı yiyeceklerin sık ve fazla yenmesiyle kilo alımı kaçınılmaz oluyor. Kurban Bayramı'nda kilo kontrolü için şu önerilere kulak verin.
· 1 günden fazla kaçamak yapmayın,
· Et dışında sebze yemekleri, salata, meyve, süt-yoğurt gibi besinleri de ihmal etmeyin,
· Tam buğday veya çavdarlı ekmek tüketin,
· Tatlı tüketildiyse ekmek, pilav, makarna gibi karbonhidratları azaltın.
SAĞLIKLI VE MUTLU BAYRAMLAR DİLİYORUM...
Özel Büyükşehir Hastanesi
Beslenme ve Diyet Uzmanı / Diyetisyen Beyza ULUKAN
